Dù đã tuổi cao nhưng họa sĩ Đặng Ái Việt vẫn rong ruổi khắp Tổ quốc để vẽ chân dung các Mẹ Việt Nam anh hùng. Hành trình lên đường của bà chỉ là một chiếc xe Chaly cũ, chiếc mền nhỏ, mấy gói mì... vượt hàng ngàn cây số đi từ Bắc đến Nam ghi dấu lại những giá trị lịch sử.

Ước nguyện đi hết Tổ quốc mình
Dù đã 65 tuổi nhưng họa sĩ Đặng Ái Việt vẫn toát lên vẻ nhanh nhẹn, khỏe mạnh của một người phụ nữ đã trải qua nhiều cung bậc cảm xúc cuộc đời. Là con gái xứ Tiền Giang, 15 tuổi bà đã tham gia Cách mạng. Cũng từ đó bà hiểu thế nào là nỗi mất mát của chiến tranh, nỗi đau của những người ở lại. Sau khi chồng mất, bà tiếp tục thực hiện những công việc dở dang của chồng là thực hiện tập sách ảnh Phạm Khắc - Mê Kông ký sự - Phim và ảnh, ra đời năm 2009.
Hoàn thành tâm nguyện của người chồng quá cố, bà mới nhớ đến ước mơ của mình là được vẽ lại chân dung của những người Mẹ Việt Nam anh hùng trên khắp đất nước. Bởi những năm tháng chiến tranh bà từng có lời ước hẹn với các đồng đội: "Sau chiến tranh đứa nào còn sống thì phải đi hết Tổ quốc mình". Để rồi khi ở cái tuổi ở nhà vui vầy với con cháu, bà lại lên đường với chiếc xe cũ kỹ rong ruổi khắp nơi, tranh thủ ghi lại hình ảnh của các mẹ đã ở tuổi xế chiều.
   Người rong ruổi khắp đất nước vẽ chân dung Mẹ VN anh hùng - Ảnh 1

Hoạ sĩ Đặng Ái Việt rong ruổi trên khắp nẻo đường Tổ quốc với hành trang đơn sơ
Để có tiền thực hiện ước nguyện giản đơn này, họa sĩ Đặng Ái Việt gom góp tiền dành dụm của bản thân và bán cuốn sách Mê Kông ký sự, cùng với chiếc xe Chaly cũ kỹ và mấy hộp màu sơn là đủ để bà lên đường. Trước khi đi bà dặn dò con cái: "Chuyến đi này nếu sau sáu tháng má không về thì các con hãy xem như má đã nằm chung với đồng đội năm xưa của má".
Để có thể vượt rừng, vượt suối và vượt cả thời gian, họa sĩ Đặng Ái Việt đã trang bị chiếc xe Chaly cũ kỹ của bà thành một chiến binh cừ khôi có thể cùng che mưa, che nắng cho bà. Vậy là bà gắn thêm vào đó cái mái che, thùng chở đồ vẽ, chăn mền, áo mưa, mỳ tôm, bình nước uống... Có chuyến đi kéo dài nửa năm trời đến những vùng sâu hiểm trở, phải trèo đèo lội suối, ngủ nhờ, ngủ trọ, mỳ gói qua ngày... nhưng chẳng có gì là gian nan đối với bà, bởi những năm tháng tham gia kháng chiến đã tôi luyện cho bà ý chí sắt đá.
Cũng có lần con "ngựa sắt" trở chứng giữa đường hoang vắng không có ai giúp đỡ bà phải kiêm luôn thợ sửa xe. Có những ngày trời mưa tầm tã bà thà để cho quần áo bên ngoài bị ướt nhưng những bức tranh vẽ luôn được khô ráo. Hạnh phúc nhỏ nhoi trong chuyến hành trình đầy khắc nghiệt đó là được gặp các Mẹ Việt Nam anh hùng, được thấy mẹ còn sống, nắm cánh tay run run đã bao năm tháng hao gầy.
Tâm sự trong những dòng nhật ký, họa sĩ Đặng Ái Việt bùi ngùi viết lại: "Đến nhà mẹ Nguyễn Thị Nghi tại Yên Bái, mẹ đã 92 tuổi, có 3 con hy sinh ở chiến trường, mẹ ốm, mẹ nằm sát giường, gầy gò... Định không vẽ vì vẽ mẹ trong trạng thái này tội lắm. Nhìn lên bàn thờ, ba bằng Tổ quốc ghi công và những di ảnh lịch sử nhìn mình như trách móc. Quyết định vẽ vì đây có lẽ là những hình ảnh cuối cùng của mẹ. Vẽ trong nước mắt, mẹ im lặng, mắt chớp chớp. Cho một vài nét nhấn bắt được niềm vui của mẹ như nắng hoàng hôn sắp tắt nhưng vẫn lóe lên màu tím cuối chân trời".
Những dấu ấn khó phai
Những bức vẽ dành cho mai sau
Sức người nhỏ bé nhưng đã làm thì làm đến cùng đến nay họa sĩ Đặng Ái Việt đã vẽ hơn 1.000 Mẹ Việt Nam anh hùng từ Nam ra Bắc. Bà tâm sự chân thành: "Tôi coi đây là một công việc hết sức thiêng liêng, mình làm được gì cho Tổ quốc thì phải làm. Không chỉ hôm nay, mà cho cả mai sau. Mai này khi các thanh niên lớn lên sẽ hình dung được nét thời gian, vẻ đẹp thiêng liêng cao quý của những bà Mẹ anh hùng để cùng biết bảo vệ và giữ gìn".
Đi khắp đất nước, được gặp gỡ biết bao mảnh đời, họa sĩ Đặng Ái Việt không khỏi bùi ngùi, xúc động khi chia sẻ về những người Mẹ Việt Nam anh hùng bà đã gặp: "Kỷ niệm nhiều không kể xiết, Mẹ Việt Nam anh hùng hiện nay được Nhà nước quan tâm chăm sóc rất nhiều nhưng không phải tất cả đều đã hết khó khăn, nhiều mẹ của chúng ta còn khó khăn lắm.
Tôi có gặp một mẹ ngồi bán khoai lang ở ngoài chợ và tôi vẽ ngay ở chợ luôn. Nếu mời mẹ về nhà thì gánh khoai lang đó ai bán…Có những bà mẹ bị mù, không thể đi đâu được thấy thương lắm. Nhiều mẹ không còn minh mẫn, tôi xúc động không tài nào vẽ được". Công việc gấp gáp, chạy đua cùng thời gian và tuổi tác của các mẹ, họa sĩ Đặng Ái Việt không dám nghỉ ngơi giây phút nào. Lúc nào bà cũng hối hả như con thoi. Chỉ kịp ăn cùng các mẹ một bữa cơm đạm bạc, nằm cùng mẹ trong giấc ngủ trưa ngắn ngủi.
Và cái xót xa chợt dâng tràn khi họa sĩ Đặng Ái Việt nhận ra mẹ đã không còn khỏe như ngày xưa, chị bùi ngùi kể: "Đến Quảng Bình tôi được cán bộ thông báo mẹ đã yếu lắm rồi, đồng chí nói: "Nếu chị đến sớm một năm thì mẹ vẫn còn ngồi tốt" chữ nếu ấy dày vò tôi day dứt. Mẹ vẫn còn sống đó nhưng hoang tàn như vùng đất đã khai thác cạn kiệt, mẹ nằm thoi thóp khiến tôi xót xa quá". Hình ảnh xót xa ấy khiến bà như quên đi nỗi đau của mình. Như trong chuyến đi Phú Yên, một mình giữa thiên nhiên như đang giận dỗi bằng những trận mưa như trút nước, mây mù giăng phủ, gió thét rầm rì.
Lặng lẽ một mình cảm xúc như vỡ òa, bà kể: "Giữa thời tiết như thế tôi không dám chạy nhanh vì vừa mưa, vừa gió, tay lái mình phải thật chặt sơ suất là bay xuống ruộng. Lúc này phải nhịn đói mà chạy không dừng lại được. Người ướt loi ngoi mặc dù có áo mưa nhưng chẳng ăn thua gì mưa ướt không kịp vuốt mặt. Mắc mưa từ 1h trưa đến 6h chiều, đến khi bước xuống xe hai đầu gối muốn sụn lại vì tê".
Hay lần đi đến tỉnh Hòa Bình, họa sĩ Đặng Ái Việt cũng lâm vào cảnh dở khóc, dở cười, bà kể: "Sau một chuyến đường vừa dốc, vừa xóc và khó đi lại xuống một con đường toàn ổ voi rất lớn, sợ quá, thấy một doanh trại quân đội đang đóng quân gần đó tấp vào xin ngủ nhờ. Nhưng không may lúc này lại không có phòng trống nên tôi được dẫn đến một nhà trọ cách đó chừng 5km. Lúc đến nhà trọ đã hơn 8h tối. Đôi chân ngồi trên xe hơn một tuần lễ đã bị phù nề. Đến khi ngả lưng lên giường tôi không còn biết mình là ai. Chẳng có gì ăn giữa núi rừng vào giờ này. Tôi lấy gói cháo ăn liền ra lót dạ và ngồi viết lại nhật ký trong lúc đôi bàn chân đã tê buốt lâu lắm rồi". Điều đặc biệt ở người họa sĩ này đó là suy nghĩ rất chân tình của bà, bà bảo: "Ngay từ đầu bắt đầu hành trình, tôi tâm niệm sẽ không bán những bức tranh này cho ai để lấy tiền".
Toàn bộ số tranh vẽ được hơn 1.000 tấm bà đều dành để tặng lại cho Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam. Hành động tuyệt vời của họa sĩ Đặng Ái Việt khiến nhiều người không khỏi xúc động, bà Nguyễn Thị Tuyết- Phó chủ tịch hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam bày tỏ: "Chúng ta cảm phục một trái tim, một tấm lòng của người phụ nữ bình thường nhưng rất đỗi phi thường". Dù tuổi đã cao nhưng họa sĩ Đặng Ái Việt vẫn luôn giữ vững nét vẽ của mình để ghi lại những hình ảnh thân thương của người phụ nữ Việt Nam anh hùng, dũng cảm. Trên chiếc xe cũ kỹ những vòng tròn sẽ còn tiếp tục được lăn bánh đến những miền xa. Với tâm huyết của mình, họa sĩ Đặng Ái Việt đã được xác lập kỷ lục châu Á công nhận kỷ lục vẽ nhiều tranh về Mẹ Việt Nam anh hùng nhất.
Không nhận tài trợ trong suốt hành trình
Họa sĩ Đặng Ái Việt nguyên là họa sĩ báo Phụ nữ Giải phóng, nguyên giảng viên của trường đại học Mỹ thuật TP.HCM, là người vợ thân yêu của NSND Phạm Khắc- người làm ra bộ phim Mê Kông ký sự. Chuyến hành trình của bà kéo dài trong nhiều năm bằng kinh phí tự túc. Trên đường đi không ít đơn vị xin được tài trợ, nhưng bà không nhận. Bà muốn tự mình sẽ đi và vẽ hết Mẹ Việt Nam anh hùng còn sống với tất cả tấm lòng.

Trên những chiếc xe đạp Phượng Hoàng, mini Nhật hay chiếc xe máy Peugeot, xe Cub đình đám một thời, người phụ nữ Việt hiện lên với vẻ đẹp duyên dáng đến lạ lùng.
Những con phố Hà Nội và Sài Gòn nhiều năm về trước có vẻ hiền hòa, bình lặng với những làn xe đạp chậm dãi. Thời ấy, thứ phương tiện đi lại phổ biến là xe đạp.
Xe đạp được xem là "mốt thời thượng", phương tiện sang trọng mà không phải ai cũng có. Những ai sở hữu chiếc xe đạp Thống Nhất hay Phượng Hoàng xanh đều có thể kiêu hãnh đem khoe với mọi người. Lúc mới mua chỉ dám đạp nhẹ nhàng, về đến nhà là lau chùi sạch sẽ để giữ xe được bền.

Hà Nội của những chiếc xe đạp vài thập kỷ trước.

Chiếc xe Phượng Hoàng này được xem là tài sản vô cùng
giá trị thời đó.
Thời kỳ kháng chiến, bóng dáng xe đạp vẫn bon bon trên mọi con phố, rong ruổi trên đường làng. Xe đạp trở thành quan trọng trong mỗi gia đình khi phải đưa người đi sơ tán. Nào là bếp dầu, mắm muối, quần áo… bao nhiêu là đồ đạc được chất lên xe.
Dần dần, chiếc xe đạp trở nên phổ biến hơn với chủng loại ngày càng phong phú và đủ mọi hình dáng khung: thấp, cao, ngang… Vì thế, Hà Nội có riêng một phố chuyên sửa chữa, bán phụ tùng xe đạp mang tên Phố Huế. Cả phố nườm nượp xe đạp.

Ai đã từng được mẹ đưa ra chợ mua rau như thế này?

Đạp xe đi rước dâu.
Các bà, các mẹ thì đạp xe chở đồ hay ra chợ mua rau. Các cô nữ sinh thì kiêu sa trong tà áo dài trắng tinh khôi, thướt tha trên những chiếc xe mini Nhật mang lại vẻ đẹp thân thương và thơ mộng cho phố phường.

Nữ sinh thướt tha trên những chiếc xe mini Nhật.
Trong số các loại xe đạp thì xe Peugeot thời đó được xếp vào hàng “sành điệu” thời ấy. Chỉ những gia đình nào rất giàu mới có một chiếc xe đạp Peugeot dựng trong nhà. Thậm chí, chiếc xe đạp Peugeot từng được xếp thứ 2 trong tiêu chuẩn chọn người yêu của phụ nữ Việt cách đây vài chục năm.

Xe đạp Peugeot từng là "mốt" của dân chơi.
Xe đạp Peugeot khi đó được xem một thứ đồ trang sức siêu sang, có được một chiếc thì không gì sánh bằng. Chiếc xe này khi ấy "khủng" đến nỗi ngay cả việc được ngồi sau xe cũng là một niềm hãnh diện lớn.
Những dòng xe cổ đình đám một thời
Rồi dần dần, bóng dáng những chiếc xe gắn máy có bàn đạp bắt đầu xuất hiện. Lúc này, mốt xe đạp Peugeot phải nhường chỗ cho xu hướng thời thượng hơn là xe máy Peugeot. So với những dòng xe máy khác xuất hiện cùng thời điểm đó thì xe Peugeot có vẻ đơn giản và thanh tao hơn.
Xe Peugeot có gắn động cơ nhưng lại có bàn đạp giống xe đạp, công suất thấp. Dòng xe này rất thịnh hành vào những thập niên 1940 - 1950, được tiếp tục sản xuất cho tới thập kỉ 1980 trước khi bị thay thế bởi những chiếc xe máy công suất lớn hơn.

Một phụ nữ Việt xưa trên chiếc xe Peugeot.
Một dòng xe gắn máy có bàn đạp rất được ưa chuộng tại Sài Gòn vào những năm 50 là xe Vélosolex, xuất xứ Pháp. Loại xe này nhanh chóng trở nên phổ biến nhờ nhỏ gọn, động cơ nhỏ 50cc và dễ sử dụng. Với các ưu điểm đó, xe Vélosolex thông dụng trong giới sinh viên, học sinh và đặc biệt là phái nữ.
Nhiều người đến bây giờ vẫn không thể quên hình ảnh gợi cảm khi hai chân cô nữ sinh khép nép đặt trên chỗ để chân nằm chính giữa thân xe Solex. Dáng ngồi thẳng lưng, hai cánh tay duỗi dài và phía sau là vạt áo dài tung bay theo gió, tạo nên nét thanh tao, duyên dáng đặc trưng của phụ nữ Việt.

Xe Solex trên đường phố Sài Gòn xưa.
Trong số những chiếc xe Nhật đặt dấu ấn ở Sài Gòn vào cuối thế kỷ 20, có một loạt xe mà thời đó được gọi chung một cái tên rất “Tây”: Dame, nghĩa là quý bà, phái nữ. Những chiếc Honda c50, c90 dành cho nữ giới đều được biết đến chung với tên gọi Honda Dame theo một cách rất riêng của người Sài Gòn, như một cách ngầm hiểu đây là xe dành cho nữ giới.

Dòng xe Honda Dame từng một thời rất thịnh hành với phái nữ.

Xe Honda Dame thời ấy sử dụng cơ chế sang số bằng chân, côn (ambrayage) tự động, khi sang số chân không cần phải bóp embrayage tay mà chỉ cần giảm ga, rất phù hợp cho chị em phụ nữ sử dụng. Các xe Suzuki Dame, Yamaha Dame cũng có cấu tạo tương tự, rất dễ sử dụng và ưu việt hơn xe châu Âu cùng thời, nên nhanh chóng chiếm được cảm tình của người Việt.
Thiết kế các dòng xe Dame từng được xem là "chuẩn mực" với kiểu dáng gọn nhẹ, đường cong dịu dàng, trông rất mỹ thuật. Xe Suzuki Dame và Yamaha Dame đèn trước thấp hơn xe Honda Dame, nhu mì e lệ, rất hợp với thiếu nữ mặc áo dài. Tuy nhiên, Honda Dame vẫn được ưa chuộng hơn do máy mạnh và bền hơn, kiểu dáng cũng rất thu hút.
Ngoài Dame, Honda còn cho ra mắt một loạt các dòng xe khác và đều “gây sốt” thời bấy giờ như Honda DD, Honda 67, Honda Super Cub hay còn được gọi tắt là xe Cub.

Một chiếc DD đỏ từng được xem là thời thượng
Có lẽ nhiều người cho đến bây giờ vẫn không thể quên được hình dáng quen thuộc của dòng xe Cub hầu như có mặt khắp mọi nơi trên mọi miền đất nước, từ thành thị đến nông thôn. Xe đã tạo nên ấn tượng rất tốt với người tiêu dùng về độ bền bỉ, tiết kiệm nhiên liệu và tính tiện dụng. Nó cũng trở thành biểu tượng cho sự “sành điệu” của một bộ phận người tiêu dùng tại thời điểm những năm 80 của thế kỷ trước.

Chiếc xe Cub từng được dân "sành điệu" săn lùng.
Giờ đây, người dân có điều kiện kinh tế tốt hơn bắt đầu chuyển sang các loại xe phân khối lớn, những chiếc xe tay ga đắt tiền hay ô tô. Nhưng có lẽ, ký ức về các dòng xe mang tính “huyền thoại” này vẫn khó phai mờ trong tâm thức mỗi người khi nhớ về một thời đã qua…

Chưa từng có chiếc xe nào lập nên kỳ tích để trở thành huyền thoại như Honda Cub. Nhắc đến các dòng xe của Honda không thể thiếu phong cách của Honda Cub
1. Lịch sử ra đời của Honda Cub
Honda Cub xuất hiện lần đầu vào năm 1958 ở Mỹ, 10 năm sau khi thành lập hãng Honda Motor. Chữ Cub là viết tắt của Cheap Urban Bike (Xe Đô thị Rẻ tiền), vì mục tiêu của dòng xe này là một phương tiện di chuyển trong đô thị rẻ tiền.
Honda Super Cub 1958.
Honda Super Cub 1958.
Honda đã tìm ra cách để tăng công suất và hiệu suất của động cơ 4-thì, và công ty đã tấn công vào thị trường vốn đã bị chinh phục bởi các kiểu xe với động cơ 2-thì của các hãng khác. Và Honda đã quá thành công, Honda Cub trở thành loại xe mô tô thành công nhất trong lịch sử, và đã đem lại lợi nhuận khổng lồ cho Honda. Honda đã dùng câu quảng cáo:"Bạn sẽ gặp những người dễ thương nhất đi xe Honda" để bắt đầu chinh phục thị trường Anh-Mỹ, lúc đó vẫn còn bị thống trị bởi xe mô tô Anh với hình ảnh người cưỡi xe thật mạnh mẽ, phong trần.
2. Honda Cub - chiếc xe huyền thoại của Honda
Honda Cub được xem là một trong những huyền thoại của Honda nói riêng và lịch sử xe máy nói chung, nhờ vào lợi thế cực lớn về tính tiện dụng, bền bỉ và tiết kiệm xăng. Chỉ cần nhắc tới tên xe, nhiều người ở lứa tuổi ngoài 50 lại thấy nao nao bởi quá nhiều kỷ niệm với chiếc xe, vừa là người bạn, vừa là khối tài sản lớn. Cách đây vài chục năm, sở hữu chiếc xe Honda Cub cũng giống như bây giờ có chiếc xe hơi.
Honda Cub 81
Honda Cub 81
Những mẫu xe Super Cub đầu tiên được nhập về Việt Nam dưới dạng xe cũ là đời 78, 79 với tay lái vểnh lên, hay cao cấp hơn là Super Cub đời 81 "kim vàng giọt lệ", với các loại động cơ khác nhau về hình thức được gọi là "máy cối" (đầu máy tròn), "máy cánh" (đầu máy có phần nhọn ra kiểu cánh chim của Honda). Đẳng cấp hơn nữa là Honda DD, Cub 82… Tại Việt Nam, Super Cub được ưa chuộng là các loại động cơ 50 cc, sau đó là 70, 90 cc.
Honda Cub 82
Honda Cub 82
Hơn 50 triệu chiếc xe Honda 50 đã được bán ra trên thế giới, chủ yếu là ở châu Á, mặc dù ở châu Âu cũng có khá nhiều. Dòng xe này hiện vẫn còn được sản xuất sau gần 50 năm ra đời.
3. Honda Cub sống lại cùng trào lưu chơi Super Cub
Trào lưu chơi Super Cub thực sự bắt đầu khi Honda chính thức sản xuất trở lại mẫu xe này với những tính năng hiện đại hơn với tên gọi mới Little Cub14. Sự xuất hiện của Little Cub14 được ví như một cuộc cách mạng nhằm cải thiện hình ảnh đưa chiếc xe Honda Cub lên một tầm cao mới.
Kế sau Little Cub, năm 2009, Honda tiếp tục tung ra phiên bản Business Super Cub.Business Super Cub sử dụng công nghệ phun xăng điện tử PGM-Fi cùng hộp sô tròn 4 cấp.
Để đưa Business Super Cub phải chi ra số tiền khoảng 120 triệu đồng.
Business Super Cub giá xấp xỉ 120 triệu đồng.
Tuy nhiên, Business Super Cub chỉ được Honda sản xuất riêng cho thị trường nội địa Nhật Bản với số lượng hạn chế chỉ khoảng 8000 chiếc và mỗi năm chỉ tung ra thị trường 1000 xe nên để đưa được Business Super Cub về Việt Nam, người sử dụng phải bỏ ra số tiền không hề nhỏ, ngang ngửa với giá của 1 chiếc Honda SH (khoảng 120 triệu đồng).

4. Những chiếc xe Honda Cub độ độc đáo

Honda Cub hiện vẫn là nguồn cảm hứng bất tận cho dân chơi xe và độ xe. Dưới đây là các mẫu xe Honda Cub độ rất đẹp và độc đáo:

Mẫu Honda Cub độ độc đáo 1

Mẫu Honda Cub độ độc đáo 2


Mẫu Honda Cub độ độc đáo 4

Nhắc đến những chiếc Cub 50 hay 70 ngày nào, nhiều người bồi hồi nhớ lại ngày đầu rước "em nó" về cùng giá tiền tính bằng cây vàng với độ bền luôn được tôn vinh là vô địch.
Honda Super Cub (thường được gọi tắt là Cub) thực sự là ngôi sao bởi mỗi khi được nhắc tới, thường luôn là những cảm xúc gắn bó thân thiết và độ bền bỉ hàng đầu. Từ mẫu 50 phân khối cho đến 90 phân khối, vẫn là huyền thoại đối với người dùng xe máy tại Việt Nam.
Honda Cub đến Việt Nam vào giữa những năm 1980, với giá trị được tính bằng cây vàng hoặc vài nghìn đô thời đó. Xe gắn bó với rất nhiều tầng lớp người sử dụng xe máy tại Việt Nam và với nhiều người, phương tiện này giống như một thứ kỷ vật khó thay thế.
Độc giả Bùi Thanh Vân chia sẻ: "Ba tôi có con xe Cub 89-90. Màu xanh coban. Xe còn đẹp long lanh. Chạy rất tốt. Tiết kiệm nhiên liệu. Nhập second-hand từ Nhật về năm 1997. Đầu máy chưa bung. Vành xe và vỏ phanh, vỏ dây gas còn nguyên chữ 10/1990. Ở Việt Nam ta, người ta hay chuộng xe 70 phân khối hơn. Giá cả cũng mắc hơn xe 90 phân khối. Nhưng tôi thấy xe của ba tôi còn rất tốt. Rất đẹp. Nhiều người rất thích và hỏi mua nhưng ba tôi cứ để chạy, nhất quyết không bán".
honda-cub-702-1359335272_500x0.jpg
Honda Super Cub 70 trên đường phố ở Việt Nam.
Cùng chia sẻ là độc giả Quốc Anh: "Hè năm 1994 mình cùng bố mua một chiếc Cub 89 dung tích 70 phân khối màu xanh coban trên phố Tây Sơn, Hà Nội, đối diện gò Đống Đa, giá khoảng 24 triệu đồng. Tính đến nay 18 năm rồi mà máy vẫn êm lắm, bây giờ bố mình không sử dụng nữa. Mình có tính hoài cổ nên rất thích nó, thỉnh thoảng lau chùi bảo dưỡng trông long lanh lắm. Vừa rồi mình chế yên liền kiểu của xe DD, thỉnh thoảng mang ra dạo phố hóng mát, chạy trên đường nhiều người trầm trồ vì độ giữ xe cẩn thận đến tận bây giờ, những lúc như thế thật là mãn nguyện".
Với giá bán khoảng 3 cây vàng vào những năm 1980, có chiếc Honda 50 phân khối thậm chí chưa từng một lần hỏng dọc đường sau gần 30 năm phục vụ chủ xe. Màu sơn cũng vẫn nguyên như mới với người bảo quản tốt và biết giữ gìn. Đến năm 1996, độc giả Trọng Công cho biết mua một chiếc nhập nguyên xe có giá 2.400 USD. Còn một chiếc nhập từ Thái đời 1997 giá 33 triệu đồng theo như độc giả Hùng Cường, và xe chỉ phải thay lốp trước sau 11 năm với trung bình mỗi ngày chạy 30 km.
Honda Cub là kỷ vật với nhiều người bởi nó có thể là phần thưởng hay là món quà do người thân để lại. "Hồi đó được ông ngoại để lại chiếc Cup 86 'kim vàng giọt lệ' nguyên thùng thích ghê. Gắn bó với tôi từ hồi còn nhỏ tới thời sinh viên và tận bậy giờ. Chiếc này chạy bền thật, chạy đã 20 năm mà chẳng hư hao gì mà ít hao xăng nữa chứ. Em này tôi giữ kỹ lắm nên nước sơn thì còn nguyên màu xanh chuối, khung sườn chưa bị mục.
Bây giờ thì để trùm mền trong nhà nhưng đi ra đường hay ai ghé nhà chơi cũng thích xe này và hỏi mua. Vui ghê vì giá trị của em nó nhưng tôi không bán đâu vì kỷ niệm với lại hàng hiếm mà! Nhìn lại mà thích sự bền bỉ của mấy mẫu xe cũ, còn xe mới bây giờ công nhận mẫu mã đẹp nhưng bị xuống cấp nhanh quá", Đào Nhân.
Cùng dòng cảm xúc là độc giả Dung Doan: "Phần thưởng đỗ vào lớp 10 của trường Bùi Thị Xuân của tôi, bây giờ em í vẫn còn ở nhà. Nghe bảo hồi đấy mua hơn 5 cây vàng, xe tôi tem chìm, mua ngoài khu Gia Long".
Cũng vì những giá trị đặc biệt mà các mẫu Honda Cub vẫn còn hiện diện trong nhiều gia đình Việt. Độc giả Binhav cho biết: "Tôi là một trong số những người hâm mộ xe Cub của Honda. Dù có ôtô, có xe máy mới, nhưng vẫn còn 2 chiếc Cub. Một Honda Cub 81, 50 phân khối 'kim vàng giọt lệ' màu ghi xám và đặc biệt là Cub 82 xanh tím, đăng ký tháng 8/1998 biển '29H 0289'. Bố tôi trước kia sử dụng hơn 2 vạn km, 2 lốp Inou vẫn zin theo xe. Đọc bài Ngôi sao...một thời, tôi càng ý thức hơn việc giữ gìn 2 chiếc cub này. Mong sao có ai đó lập câu lạc bộ xe Cub 81 để có dịp giao lưu".

Xuất hiện đã trên 30 năm, Honda Cub 82 vẫn có sức sống mãnh liệt trong lòng nhiều người Việt và được đánh giá là mẫu xe Honda có độ bền và tuổi thọ lâu nhất từ trước tới nay.

Chiếc xe “siêu bền”

Có tên thật là Honda Cub 70 Custom, Cub 82 được đánh giá là mẫu xe Honda có độ bền và tuổi thọ lâu nhất từ trước tới nay. Xe xuất hiện tại Việt Nam từ những năm 80 và đến những năm 90 thì phổ biến tại miền Bắc và đến nay vẫn được rất nhiều chị em phụ nữ sử dụng làm phương tiện đi lại hàng ngày.
Honda-Cub-82-(4).jpgCub 82 được đánh giá là mẫu xe Honda có độ bền và tuổi thọ lâu nhất từ trước tới nay
Bên cạnh những mẫu Cub huyền thoại khác như Cub 50, Cub 78, Cub "cánh én" 79, Cub 80, Cub 81 thì mẫu Cub 82 đèn vuông thực sự là ngôi sao bởi mỗi khi được nhắc tới, thường luôn là những cảm xúc gắn bó thân thiết và độ bền bỉ hàng đầu.
Năm 1982, thế giới rơi vào cuộc khủng hoảng nhiên liệu hóa thạch (dầu mỏ) nên Honda cho ra đời dòng "Economy" tức là dòng "tiết kiệm nhiên liệu", và tiên phong chính là Cub 82. Xe có thiết kế kiểu đèn vuông đặc trưng, khác hẳn với các loại đèn tròn của Honda 78, 79 hoặc 81 “kim vàng giọt lệ”. Cub 82 được trang bị động cơ 50, 70 cc (hoặc 90 cc) với hộp số tròn 3 cấp, mức tiêu hao nhiên liệu cũng rất thấp, chỉ khoảng 1,3 lít/100 km.
Để tận mục sở thị “chiếc xe 20 năm vẫn chạy tốt”, chúng tôi tìm đến nhà ông Trần Vũ Tường, một cán bộ về hưu của Viện Nghiên cứu Khoa học Thủy lợi, người “gắn bó” với chiếc Honda Cub 82, đời 96 đã hơn hai chục năm nay.
Thật ngạc nhiên, chiếc xe được ông mua từ năm 1996 đến nay vẫn còn như mới và “zin” đến từng con ốc. “Hơn 20 năm tôi đi xe mà chưa một lần phải mang ra tiệm sửa, ngoài việc thay đôi lốp, thay dầu định kỳ và một lần đánh lại chìa khóa vì lỡ rơi mất. Tôi cũng lấy làm lạ sao cái anh Nhật lại sản xuất ra cái xe “lành” và bền đến thế” – ông Tường cho hay.
Honda-Cub-82-(6).jpgChiếc xe 20 năm vẫn chạy tốt
Đã ở cái tuổi “thất thập cổ lai hy”, nhưng hiện tại, thỉnh thoảng ông Tường vẫn chở vợ của mình đi chợ trên chiếc xe này. Vì theo ông Tường, xe dù để lâu nhưng cứ đề cái là nổ máy, lại dễ đi nên ông vẫn điều khiển tốt.
Anh Trần Đôn (con trai ông Tường) kể: “Chiếc xe còn như mới, còn “ngon” như hôm nay còn là ở cách dùng xe của bố tôi. Ông coi xe như người bạn tri kỷ. Đi đâu về là lau chùi, cất giữ cẩn thận. Thế mới có chuyện, màu sơn, vành, nan hoa của xe vẫn long lanh như lúc mới mua. Thậm chí, dù mua xe từ năm 96 mà đăng ký xe, sổ hướng dẫn sử dụng vẫn y như mới”.
Honda-Cub-82-(20).jpg Honda-Cub-82-(1).jpg Honda-Cub-82-(2).jpg Dù mua xe từ năm 96 mà đăng ký xe, sổ hướng dẫn sử dụng vẫn y như mới

 

Bằng cả căn nhà tập thể

Honda Cub đến Việt Nam vào giữa những năm 1980, với giá trị được tính bằng cây vàng hoặc vài nghìn đô thời đó. Xe gắn bó với rất nhiều tầng lớp người sử dụng xe máy tại Việt Nam và với nhiều người, phương tiện này giống như một thứ kỷ vật khó thay thế.
Cub 82 được xem là một trong những huyền thoại của Honda nói riêng và lịch sử xe máy nói chung nhờ vào lợi thế cực lớn về tính tiện dụng, bền bỉ và tiết kiệm xăng. Chỉ cần nhắc tới tên xe, nhiều người ở lứa tuổi như ông Tường lại thấy nao nao bởi quá nhiều kỷ niệm với chiếc xe - vừa là người bạn, vừa là khối tài sản lớn.
Honda-Cub-82-(7).jpgSố tiền sở hữu xe mua được cả căn hộ tập thể
“Năm 96, tôi và bố ra một đại lý Honda tại ngã tư Ô chợ dừa mua chiếc xe với giá 2.100 USD. Số tiền này lúc đó mua được cả căn hộ tập thể. Vì thế, ông cụ coi chiếc xe như một tài sản lớn trong gia đình. Họa hoàn lắm bố mới cho phép tôi đi xe của ông” – anh Đôn tâm sự.
Nhưng không chỉ là tài sản, với ông Tường, chiếc xe 82 mà ông vẫn đang “nâng niu” hàng ngày còn là thứ lưu giữ nhiều kỉ niệm. Nó là thành quả của ông, là mồ hôi công sức của ông trong những năm gian khó. Chiếc xe là phương tiện nhưng cũng là niềm tự hào mỗi khi ông đồng hành cùng nó. Cũng vì lẽ đó mà nhiều thợ đến hỏi mua xe với giá cao nhưng ông Tường đều lắc đầu, nếu bán, có chăng ông chỉ nhượng lại cho người thực sự mê chiếc xe, muốn giữ nó để đi như một kỷ vật. Âu cũng là vì ông tiếc cái công gìn giữ chiếc xe ngần ấy năm.
Honda-Cub-82-(8).jpgChiếc xe lưu giữ kỉ niệm của nhiều người
Không chỉ có giá trị đặc biệt mà Cub 82, đến nay, vẫn còn nguyên tính hữu dụng. Và đó cũng là lí do chiếc xe vẫn còn hiện diện như là sự thể hiện một thứ “tình yêu còn mãi” trong nhiều gia đình Việt như gia đình ông Tường.

Người bạn sang Mỹ thăm thú mấy tiểu bang miền Viễn Tây, quay về Dallas một tuần chờ ngày lên máy bay về VN tâm sự: Nước Mỹ đẹp thật, mùa thu ở Seattle lá vàng đỏ rực. Phong cảnh hữu tình, đồi núi nhấp nhô. Duy chỉ có cái khổ giao thông trên xa lộ vào giờ cao điểm cứ kẹt xe liên tục. Nhất là khi về California, xe cộ nườm nượp, có lúc xe chạy chỉ hơn 10 dặm/giờ. Nhưng phải công nhận, hệ thống xa lộ Mỹ nhất thế giới. Giải quyết chuyện kẹt xe không dễ chút nào, cho dù xa lộ mỗi năm cứ mở rộng.
hondacub 01
Ðiều anh nhận xét hoàn toàn đúng, cho dù chưa đi chơi nhiều nước châu Âu, châu Á như anh, nhưng tôi thấy hệ thống xa lộ Mỹ thật ngoạn mục vì tôi đi được khá nhiều tiểu bang trên nước Mỹ. Ðất đai rộng, chuyện làm đường rất dễ dàng. Nội những đường dẫn hình số 8, số 3 nối liền cầu vượt có khi đường kính lên tới nửa dặm. Chỉ có California, đất rộng người cũng đông nhưng hệ thống đường dẫn vào exit không được thoải mái như nhiều tiểu bang khác bởi hầu hết dân chúng tụ nhau về thành phố sinh sống khiến quá tải lượng xe lưu thông trên xa lộ.
hondacub 01

Nói chuyện một hồi, anh còn nhận xét thêm một điều nữa. Toàn xe hơi, xe mô tô thỉnh thoảng thấy vài chiếc trên xa lộ, còn xe gắn máy lâu lâu thấy một chiếc chạy ở những đường nhỏ trong thành phố. “Xe nào lại không gắn máy. Không gắn máy sao xe chạy được cha”. Nói cà rỡn với anh bạn cho vui, chứ tôi hiểu ý anh, xe gắn máy tức là xe phân khối nhỏ, gọi là scooter. “À, mấy chiếc xe năm mươi phân khối tụi con nít chạy trong khu dân cư chứ gì. Có cả xe đạp điện nữa”. Anh lắc đầu phân bua, mấy chiếc xe nhỏ xíu đó nói làm gì, mình thấy hình như có chiếc Honda 67 và cả chiếc xe Honda Cub hôm đi chơi trong downtown Seattle.
Té ra tôi bé cái nhầm. Tôi “chữa cháy”, nước Mỹ mà, thứ gì lại chẳng có. Chẳng qua hệ thống đường sá thiết kế cho xe hơi chạy ào ào, hơn nữa giá xe rẻ rề, mua mới thì không nói, chứ ở xứ này ba chiếc xe cũ chạy năm bảy năm còn “ngon” chán, chừng năm bảy ngàn đô. Giá này mà bán ở Sài Gòn chắc người ta mua đậu chật đường khỏi chạy. Vậy chứ ở Sài Gòn, cha có tiền chu du qua Mỹ chắc giờ đã lên đời, có xế hộp với người ta”. “Không vẫn vậy, vẫn chiếc Dream Thái hồi trước, có chạy đâu nhiều mà hư. Từ nhà đến chỗ làm việc chừng ba bốn cây số. Ði xa thì ké xe hơi bạn bè, còn xa nữa thì đi máy bay cho khỏe”.
hondacub 01
Nói chuyện xa lộ, xe cộ dông dài chơi, vậy chứ tôi phục anh tinh ý quan sát, phát hiện ở Mỹ có xe Honda 67 và cả Super Cub nữa. Ngay cả điều này, ông bạn già của tôi ở Mỹ hơn ba chục năm trời cũng chưa phát hiện, mặc dù người Nhật đã nhập xe hai bánh gắn máy Honda Cub đủ các loại vào thị trường Mỹ rất nhiều từ cuối thập niên bảy mươi. Tôi nói với anh bạn, nhiều người bán tín bán nghi khi nghe mình nói ở San Antonio, Texas có cả một chỗ bán các loại xe gắn máy Honda đã qua sử dụng. 
Với thời gian mấy chục năm trường những loại xe Honda Cub nhập vào Mỹ ra nằm nghĩa địa hết rồi. Một số ít người còn giữ được chẳng qua họ ít chạy, mà chạy đi đâu trong khi nhà nào cũng có xe hơi. “Cũng giống như ông vậy, chiếc Dream chắc hai mươi năm rồi còn gì. Tôi nhớ ngày tôi sang Mỹ định cư, ông cưỡi chiếc Dream vừa bóc tem cáu cạnh ra phi trường tiễn tôi đó mà”. Với ngần thời gian ấy, anh bạn tôi còn giữ được đến giờ chiếc xe hai bánh, mặc dù chẳng có đi đâu xa ngoài nơi làm việc, thì phải nói là chiếc xe Honda Thái tốt thật. Chứ những chiếc xe Honda Cub tân trang hồi xưa giờ đã rệu rạo, đạp máy muốn rớt gót giày, hoặc giả muốn nổ máy phải gài số một, đẩy chạy bộ một quãng mới nổ. Có khi nó chẳng buồn nổ máy vì hở pít-tông. 
hondacub 01
Anh bạn kể: “Bây giờ có phong trào chơi xe Vespa cổ, Honda Cub rộ lên khắp nơi nhé. Xe Cub cũ mua vài ba triệu, thợ mang về “độ” lên, làm máy, sơn lại trông xinh ra phết. Nhiều chiếc xe máy móc còn tốt bán ra cả ngàn đô”. Tôi thở dài: “Vậy mà, chục năm trước, tôi về đi chiếc Cub 81 giọt lệ kim vàng đàng hoàng được vài tháng, kêu bán chẳng ai mua. Khổ chiếc xe cũ xì thời tôi xuất cảnh, để lại bà chị chạy chơi, xoáy nòng, đôn dên hai ba lần, chiếc xe chạy nổ máy ầm ầm như xe tăng ra trận”.
Nói là chiếc Cub đời 81 chứ thật ra là Cub nghĩa địa tân trang. Vào thời gian trước đó tôi có chiếc xe đạp cuộc Tiệp Khắc là ngon lành lắm rồi. Bao đời xe đạp mãi khi ra trường đi dạy xa nhà, còng lưng trên chiếc xe đạp hai dĩa, năm líp bon bon trên đường cũng thấy bảnh với đám học sinh lội bộ. Sau vài năm về Sài Gòn, tôi “sắm” được chiếc Cub cánh én 79 rồi cuối cùng “lên đời” bán lại cho anh bạn. Anh bạn tôi dạy văn, đâu thể kiếm chút tiền dạy thêm cho đám học trò tại gia, nên đành mua lại chiếc xe cánh én của tôi chẳng có giấy tờ. Thời đó ai có chiếc Cub nhập nguyên chiếc là oách lắm. Còn tôi, có điều kiện hơn, dành dụm từ tiền dạy thêm cho dăm ba đứa học trò lười học ngoại ngữ, mỗi tháng ra chợ Tân Thành ở Chợ Lớn mua từng món phụ tùng tích cóp cất ở góc nhà. Từ cái sườn xe không số, vành xe, ghi đông, cho đến cái máy bị cà số đọc chẳng ra. Nhờ thợ đục số giả, giấy tờ giả, chứng nhận mới mua ở cửa hàng bán xe gắn máy nghĩa địa để qua mặt công an giao thông khi lỡ xui bị chận xét xe bất ngờ.
hondacub 01
Nói đến chuyện này, anh bạn tôi ngồi cười hả hê nhớ lại một thời đam mê xe Cub “lụi”. Chiếc xe Cub cánh én tự ráp của ông nó làm tôi khổ mấy năm. Mua rẻ nửa giá theo thị trường cũng thấy sướng bởi mình chẳng làm ra tiền. Chạy vài ba tháng là phải đem ra cho thợ siết lại các ốc vít. Chiếc xe nổ máy nó run như muốn nóng lạnh, tuôn cả con bù lon bánh xe. Có lúc thì sên xích cạ cạt-te kêu rột rẹt, có khi bánh xe lắc đảo như thằng say rượu vì các bạc-đạn bể rớt không còn một viên bi. Tiền sửa xe quá cha tiền mua nguyên chiếc. May mà ông già bán miếng đất ở Gò Vấp chia cho các con chút đỉnh, nên mình bán lại nửa giá, góp tiền mua chiếc Dream mới toanh cho ăn chắc mặc bền, lại là thời thượng. Tôi bổ sung, “nhớ thời đó, chàng nào mà đi Dream cua gái dễ òm, vậy mà số cha vẫn làm anh lính phòng không”. Anh bạn hào hứng: “Ừ, lúc đó có xe mới cũng là cái may, mình chuyển sang nghề viết lách, có chút tiền khá hơn, nhưng cũng chẳng có ma nào chịu leo lên Dream cho mình chở. Nhưng nhờ kiên trì giữ chiếc xe, cuối cùng thì cũng rước một nàng về dinh, đa tài, xinh như mộng, lại trẻ như măng tre mới mọc”.
Ngồi ôn nghèo kể khổ thời hoàng kim xe Cub “lụi” một hồi, anh bạn rủ đi San Antonio mua một chiếc Cub đóng thùng gởi về cho bà xã. Ý trời, ông làm như thùng sữa, thùng dầu gió xanh mà gởi qua dịch vụ vận chuyển dễ như ăn phở vậy cha. Ba chiếc xe đời cũ ai mà cho nhập mà có nhập được, đóng thuế cũng mắc dịch. Ðể tiền mua cho bả chiếc Honda SH đời mới đi. Anh bạn đáp tỉnh bơ: “Có rồi. Nhưng bả cũng khoái Honda Cub như tụi mình thời trước”.
hondacub 01
Ðúng là kiểu dáng xe Honda Cub đẹp thật. Nó thanh thoát, giản dị, không cồng kềnh và hào nhoáng như những chiếc xe gắn máy các hiệu thời nay. Honda Cub trải qua một quãng đường dài lịch sử kể từ khi hãng Honda được thành lập từ cuối năm 1948. Vào thời gian này các dòng xe gắn máy hiệu Honda ra đời song song với những bước đầu sản xuất xe hơi chủ yếu phục vụ thị trường nội địa. Mười năm sau, dòng xe Honda Dame 50cc, bắt đầu xuất hiện ở nhiều nước châu Á, đặc biệt là miền Nam Việt Nam cùng với chiếc PC có thể nổ máy chạy và cũng có thể đạp như chiếc xe đạp khi hết tiền đổ xăng và sau đó là những chiếc gắn máy hai thì đời giữa thập niên sáu mươi. Tôi nhớ, ba tôi sắm chiếc 68 màu đỏ mới tinh, lúc nào cũng trùm mền. Còn tôi thì ngày nào cũng leo lên, tay vặn ga, chân đạp máy, nổ máy miệng ùn ùn. Cứ mỗi lần ba tôi đem xe ra chạy, cứ lẩm bẩm, sao xe mới mà cứ ngộp xăng. Cuối cùng đem bán cho rảnh nợ.
Ðầu thập niên 70, xe gắn máy Honda bắt đầu chinh phục thị trường thế giới với các dòng xe Cub, rồi Super Cub tiết kiệm xăng tối đa. Dòng xe này trở thành biểu tượng huy hoàng một thời cho đến khi bùng nổ xe hơi đồng loạt trên nhiều nước phát triển châu Âu, châu Á. Xe Super Cub sang Mỹ bước đầu chinh phục những người đi mô tô mạnh mẽ, phong trần. Một số ít người Mỹ vẫn còn yêu thích chiếc Honda Cub ngày nào và thành lập những CLB để giao lưu với nhau. Cũng giống như tôi với anh bạn chợt bắt gặp chiếc Cub đâu đó ở xứ người, thì tự nhiên hình ảnh đáng yêu của nó hiện ra rộn ràng trong câu chuyện Honda Cub một thời hoàng kim.

hondacub 01